Nauczyciel: Ewelina Furmanik
Autor: Beata Zygmunt
Stan wojenny to ograniczenie praw obywatelskich wprowadzone w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku, którego celem było stłamszenie dominacji niezależnych związków, w tym Solidarności, których celem było ograniczenie komunizmu w Polsce. Oficjalnie wprowadzenie stanu wojennego uzasadnia się nagłym pogorszeniem sytuacji gospodarczej kraju, która wymagała natychmiastowych zmian.
Stan wojenny w Polsce został wprowadzony dekretem Rady Państwa:
Kierując się potrzebą zapewnienia wzmożonej ochrony podstawowych interesów państwa i obywateli, w celu stworzenia warunków skutecznej ochrony spokoju, ładu i porządku publicznego oraz przywrócenia naruszonej dyscypliny społecznej, a także mając na względzie możliwości sprawnego funkcjonowania władzy i administracji państwowej oraz gospodarki narodowej – działając na podstawie art. 33 ust. 2 Konstytucji Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej – Rada Państwa wprowadziła stan wojenny.
Wówczas władzę sprawowała Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego, wprowadzona została „godzina milicyjna”, która polegała na zakazie opuszczana domu w godzinach:22:00-06:00, zawieszono działalność związków zawodowych tj. Solidarność, Niezależne Stowarzyszenie Studentów czy Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich, wprowadzono także cenzurę korespondencji i wyłączono telefony.
Społeczeństwo polskie rozpoczęło walkę z ograniczeniem praw obywatelskich. Rozpowszechniała się działalność podziemna, organizowano strajki i demonstracje miedzy innymi w Warszawie, Nowej Hucie czy Gdańsku, które tłumione były przez ZOMO. Takie akcje nierzadko kończyły się tragicznie. Przykładem może być strajk w Kopalni Wujek ( grudzień 1981 r.), gdzie zginęło dziewięciu górników. Działaczy tajnych związków i uczestników demonstracji szykowano, zwalniano z pracy i prześladowano. Wielu związkowców więziono w obozach dla internowanych, pozbawiono ich kontaktu z najbliższymi, byli całkowicie odizolowani od rodzin, co powodowało, że się buntowali, a każdy taki bunt był surowo karany: torturowanie, bicie czy lanie zimną wodą. Pomocy prześladowanym udzielał Kościół oraz międzynarodowe organizacje np. Międzynarodowa Organizacja Pracy.
Stan wojenny został zawieszony 31 grudnia 1982 roku, a zlikwidowany 22 lipca 1983 roku z powodu bardzo ciężkiej sytuacji gospodarczej Polski, która spowodowana była hiperinflacją, strajkami robotników i wprowadzeniem kartek żywnościowych.
Myślę, że nie ma słusznego uzasadnienia wprowadzenia stanu wojennego, który sam w sobie był złem. Okres jego trwania można uznać za czas stracony. Dziś możemy się cieszyć, że żyjemy wolnym i demokratycznym kraju. Warto jednak pamiętać, że nie zawsze tak było, a żadne represje i przemoc nie są w stanie zgasić woli niepodległość.
Beata Zygmunt
klasa 2b
Źródło:
„Wojna polsko-jaruzelska. Stan wojenny w Polsce 13 XII 1981-22 VII 1983.” Andrzej Paczkowski
www.13grudnia81.pl
