Leonardo da Vinci, Mona Lisa 1503/1506
Modelką Leonarda da Vinci była Lisa Gherardini. Żona bogatego florenckiego kupca Francesco Giocondo (stąd tytuł La Gioconda) należała do najlepiej ubranych kobiet w mieście. Na długie włosy Lisy, natarte uperfumowaną oliwą, koloru brązowego (we Florencji nie przyjęła się wenecka moda farbowania na blond), nałożono woal okrywający również sylwetkę- atrybut kobiet w ciąży lub w połogu. Lisa urodziła drugiego syna, co stanowiło doskonałą okazję do zamówienia portretu młodej małżonki. Leonardo pięknie malował Madonny, o czym dobrze wiedział Gherardini, Matka Boska to ideał do którego powinna dążyć każda nobliwa niewiasta, zwłaszcza jego żona, dlatego wykonanie portretu powierzył mistrzowi. Leonardo uwielbiał wszelkiego rodzaju gry intelektualne z odbiorcą o czym świadczy również i ten obraz…Giocondo to nazwisko męża Lisy, a jednocześnie przymiotnik: wesoły, drugim bohaterem obrazu jest przecież tajemniczy uśmiech kobiety… Patrząc jej głęboko w oczy ulegniemy złudzeniu, że kąciki jej ust drgają, unoszą się ku górze… Sfumato – technika malarska tłumaczy ową magię….
Modelką Marty Hajdy była profesor Agnieszka Rusek.
